De impact van COVID-19 op kredietrisicomodellen
Interview met Martijn de Groot - director Credit Risk Management bij Zanders
‘Toen bij het uitbreken van de coronacrisis veel bedrijven hun deuren tijdelijk moesten sluiten, sloegen de dashboards bij banken rood uit. De kredietrisicomodellen voorspelden kelderende bedrijfswinsten, faillissementen en grote impact voor de banken. Risicomanagers luidden de noodklok, maar de grote golf van faillissementen blijft voorlopig uit. Door ingrijpen van de overheid met regelingen als de NOW en TOZO, uitstel van betalingen door belastingdienst en banken, blijven de gerealiseerde defaults achter op de voorspellingen en ontstaat er een interessante patstelling voor modelleurs. Neem je deze nieuwe relatie mee in je toekomstige model (bij herkalibratie), dan wordt de huidige data representatief voor de toekomst, pas je je model of kalibratieproces aan, dan schrap je wellicht risico-indicatoren die in de toekomst wel weer actueel kunnen zijn.’
Martijn de Groot studeerde Econometrie in Rotterdam en startte zijn loopbaan bij Zanders. Als consultant hielp hij veel bedrijven, van groot tot klein, met het professionaliseren van hun financiële risicomanagement. Vanaf 2000 groeide hij met het bedrijf mee en nu is hij director Credit Risk Management voor financiële instellingen. ‘We zullen voor de ontstane patstelling een oplossing moeten vinden, omdat kredietrisicomodellen cruciaal zijn voor het kredietverlenings-, prijstellings- en kapitaalmanagement-proces. Bovendien vormen ze de ruggengraat van de rapportage aan toezichthoudende instanties als DNB en ECB. Theoretisch zou de oplossing gezocht kunnen worden in additionele statistische en econometrische technieken. Als alternatief zou je kunnen kijken naar de gebruikte data en datadefinities, om te voorkomen dat modellen te complex worden. De best werkbare oplossing zal in de toekomst onderzocht moeten worden en per type product en wellicht per bank kunnen verschillen. Dat banken direct moeten starten met het verzamelen van alle mogelijk relevante informatie over COVID-19-regelingen is bij veel partijen wel duidelijk. En wellicht dat de toezichthouder op termijn met sturing of richtlijnen komt.’
Transparantie
‘Als de uitkomst van modellen de weg van de logica niet meer volgt, moet je als risicomanager gewaarschuwd zijn. Dat is de eerste en een van de belangrijkste lessen die we onze modelleurs meegeven. Altijd je boerenverstand gebruiken en als je de werking van het model niet in Jip-en-Janneketaal kunt verwoorden, is het model te complex of niet geschikt voor de gebruikers. Machine learning (ML)-modellen zijn hier een goed voorbeeld van. In veel gevallen kan ML een materiële verbetering opleveren, maar voor het managen van kredietrisico is het maar in beperkte gevallen bruikbaar vanwege de vele complexe relaties. Een kredietaanvraag afwijzen zonder dat je de reden snapt of kan uitleggen, is voor zowel de bank als de klant onwenselijk.
Vanuit Zanders benadrukken we dat modellen transparant, uitlegbaar en voor alle partijen eerlijk moeten zijn. Zowel de bank als de klant moet niet slechter worden van het gebruik van een model. Modelmatig kan iedereen met een modaal inkomen tegenwoordig, gezien de lage rentestand, een hypotheek afsluiten van € 600.000. Maar als je er als bank niet bij vertelt dat je in grote problemen kunt komen als de rente stijgt, het huwelijk strand of je baan verliest terwijl de huizenmarkt instort, neem je de klant onvoldoende in bescherming. Juist daarin kunnen banken een rol spelen en kun je als risicomanager iets betekenen.
Climate change risk
Martijn de Groot werkt ruim 20 jaar voor Zanders en leert nog iedere dag. ‘Consultancy is een unieke gelegenheid om in veel keukens te kijken en aan ondernemerschap te werken. Ondernemend zijn betekent bij Zanders dat je kansen ziet en daar werk van maakt. Dat is veel meer dan alleen achter opdrachten aanjagen. Het is veel onderzoek doen en leren wat er leeft en speelt in de markt. Zo doet een groepje consultants op dit moment onderzoek naar de invloed van klimaatverandering op banken, de kredietverlening, de kredietwaardigheid van bedrijven en de manier waarop je dit kunt verwerken in de modellen. Maar ondernemerschap is ook het vinden van een pragmatische, proportionele aanpak voor organisaties van kleinere omvang en met minder middelen. Dat is wat wij zoeken in consultants; enthousiaste professionals die zich in hun klant weten te verplaatsen en daarop acteren.’
Lees meer over de rol van Senior Consultant Credit Risk Modelling
Wil je dit interview verder delen?
Geplaatst op 20 augustus 2021